Για να κάνουμε πάτσγουωρκ δε χρειάζεται κανένα εργαλείο, εκτός από ένα ψαλίδι και μια βελόνα. Έτσι έκαναν πάτσγουωρκ τα πρώτα χρόνια και έτσι εξακολουθούν και κάνουν κάποιες φανατικές του «χεριού». Ωστόσο, όπως έχει γίνει και σε όλα τα πράγματα, η τεχνολογία και η πρόοδος μας έχουν εξοπλίσει με εργαλεία που σίγουρα κάνουν τη δουλειά μας ευκολότερη.

Πριν προχωρήσουμε στην περιγραφή των εργαλείων, θα ήθελα να πούμε δυο λόγια για το σύστημα μέτρησης που θα χρησιμοποιούμε στα μαθήματα. Μέχρι στιγμής, τα μαθήματα που γίνονται στην Ελλάδα έχουν βασιστεί στο Αγγλοσαξωνικό σύστημα, δηλαδή τις ίντσες. Αυτός είναι ο τρόπος που έμαθα κι εγώ. Ωστόσο, πιστεύω ότι ίσως αυτό να είναι και ένας λόγος που δεν έχει μέχρι σήμερα μεγάλη ανάπτυξη το πάτσγουωρκ, δεδομένου ότι δεν έχουν όλοι την ευκολία να χειρίζονται το Αγγλοσαξωνικό σύστημα.  Στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ισπανία, όπου δουλεύουν κατά κύριο λόγο με εκατοστά, το πάτσγουωρκ έχει μια σχετικά μεγάλη κοινότητα.
Για το λόγο αυτό, επέλεξα να κάνω μαθήματα σε εκατοστά, ώστε να μπορούν να ακολουθήσουν όλοι και όλες. Όπου δε είναι εύκολο, θα χρησιμοποιούμε παράλληλα και τις ίντσες για όσες έχουν ήδη τα εργαλεία στο σπίτι τους και θέλουν να ακολουθήσουν.

Ο λόγος που έκανα την παραπάνω εισαγωγή είναι απόλυτα σχετικός με τα εργαλεία, γιατί καταλαβαίνετε ότι άλλοι είναι οι χάρακες πχ με τις ίντσες και άλλοι με τα εκατοστά. Τα εργαλεία που θα περιγράψουμε παρακάτω είναι αυτονόητο ότι υπάρχουν και στα δύο συστήματα.

Τρία είναι τα βασικά μας εργαλεία, από τα οποία ξεκινάμε:

Το στρογγυλό κοπίδι ή κόφτης υφασμάτων (στο εξής κόφτης): Υπάρχουν διάφορα μοντέλα και διάφορα μεγέθη. Ένας κόφτης μεσαίου μεγέθους (διάμετρος μαχαιριού 45 χιλ.) είναι ό,τι πρέπει για αρχή. Όσο πιο μικρός είναι ο κόφτης, τόσο πιο εύκολα ελίσσεται και προσφέρεται περισσότερο για κόψιμο σε καμπύλη, όμως προτείνω τον μεσαίο, γιατί σε συντριπτικό ποσοστό, οι γραμμές μας στο πάτσγουωρκ είναι ευθείες.

Διαφορές υπάρχουν και στις λαβές, που όμως προσωπικά θεωρώ ότι δεν παίζουν και τόσο μεγάλο ρόλο. Αν πάλι δίνετε μεγάλη σημασία στην εργονομία, είναι κι αυτό μια παράμετρος που θα σας βοηθήσει να διαλέξετε.

Ο κόφτης, έχοντας για οδηγό το χάρακα, «τρέχει» επάνω στην επιφάνεια κοπής και κόβει με ακρίβεια τα υφάσματα. Προσοχή, κόβουμε πάντοτε από μας και προς τα έξω, για να μην έχουμε ατυχήματα. Και πάντα προσοχή, μακριά από τα παιδιά.

Η επιφάνεια κοπής είναι αυτή που θα μας βοηθήσει να κόψουμε τα υφάσματά μας χωρίς να σημαδέψουμε το σύμπαν γύρω μας. Αν έχουμε την οικονομική δυνατότητα, καλό είναι η επιφάνεια αυτή να είναι όσο το δυνατόν όσο μεγαλύτερη γίνεται. Είναι φτιαγμένη από ένα φοβερό υλικό που τη βοηθάει να επουλώνει μόνη της τα  «τραύματα» που της προξενεί ο χάρακας και μένει καινούργια για πολλά-πολλά χρόνια. Πιστέψτε με και μετά από ατελείωτα χιλιόμετρα κοψίματος.

Καλό είναι να προσέξετε να μην υπάρχουν ίντσες και εκατοστά στην ίδια πλευρά της επιφάνειας. Είναι λιγότερο το κόστος, αλλά το μόνο που καταφέρνουν είναι να σας μπερδέψουν. Καταλαβαίνετε ότι δεν γίνεται να υπάρχουν δυο διαφορετικά μετρικά συστήματα στην ίδια πλευρά!

Ο χάρακας: Οι χάρακες του πάτσγουωρκ είναι πιο χοντροί σε πάχος από τους  συνηθισμένους, προκειμένου να είναι πιο σταθεροί, όταν δέχονται πίεση από τον κόφτη. Για αρχή ένα μέγεθος 10 επί 45 ή 15 επί 30 εκατοστά είναι πολύ καλή επιλογή. Βολεύει και για τα μικρά κομμάτια αλλά και για τα μεγαλύτερα. Στην πορεία και με βάση το τι σας αρέσει να κάνετε, μπορείτε να αγοράσετε κι άλλους χάρακες.

Πέρα από αυτά που θα χρειαστεί ίσως να αγοράσετε, αν αποφασίσετε να ξεκινήσετε με τον εξοπλισμό, θα χρειαστείτε και τα παρακάτω, που λίγο πολύ υπάρχουν σε όλα τα σπίτια:

Ψαλίδι ή ψαλίδια. Και χρησιμοποιώ πληθυντικό, γιατί, όπως ίσως γνωρίζετε, άλλο το ψαλίδι για τα χαρτιά και άλλο για τα υφάσματα. Αν κόψετε με το καλό σας το ψαλίδι, που έχετε για τα υφάσματα, χαρτί, τότε, πάτε γι’ άλλο ψαλίδι, γιατί θα «στομώσει» όπως λέμε και δε θα κόβει πια καλά, αφού θα «μασάει» το ύφασμα.

Καρφίτσες

Βελόνες. Εάν αποφασίσετε να κάνετε το quilting στο χέρι, παραδοσιακά, τότε θα σας είναι χρήσιμες οι κοντύτερες ειδικές βελόνες του πάτσουγωρκ, όχι όμως ότι δεν μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας και με τις συνηθισμένες.

Δαχτυλήθρα, αν το πάτε «χεράτο»

Ξηλωτήρι, γιατί θάρθει και η κακιά ώρα – πάντα έρχεται- που θα πρέπει να ξηλώσετε. Γιατί να μην το κάνετε πιο εύκολα με το κατάλληλο εργαλείο; Όσες έχουν ραπτομηχανή, σίγουρα θα έχουν κι ένα ξηλωτήρι, μια και είναι απαραίτητο εξάρτημα και μας το δίνουν συνήθως με τη μηχανή.

Παραμάνες, κανονικές ή ειδικές που είναι λίγο καμπύλες. Θα χρειαστούν όταν κάνουμε το καπιτονάρισμα.

Μολύβια μαρκαρίσματος ή το παλιό σαπουνάκι, όταν θέλουμε να σημαδέψουμε κάτι πάνω στο ύφασμα. Τα μολύβια μαρκαρίσματος που υπάρχουν στην αγορά είναι είτε μόνιμα, είτε εξαφανίζονται με το πλύσιμο, που είναι και αυτό που κατά κανόνα θέλουμε στο πάτσγουωρκ.

Σίδερο και σιδερώστρα που όλες έχουμε στα σπίτια μας.

Και άλλα εργαλεία πιο εξειδικευμένα, που θα τα περιγράφουμε, όταν τα συναντήσουμε στην πορεία.

Ραπτομηχανή

Ένα βασικό εργαλείο για μένα, αλλά μπορεί όχι για σας είναι η ραπτομηχανή. Θα το ξαναπώ ότι μπορείτε να προχωρήσετε με το χέρι και μόνο, κάτι που σίγουρα είναι και πιο αγχολυτικό σε σχέση με τη μηχανή. Εγώ όμως που είμαι άνθρωπος που θέλει να βλέπει και γρήγορα το αποτέλεσμα, έχω προσανατολιστεί στη μηχανή. Για να κάνετε το πάτσγουωρκ, σας αρκεί και η παλιά ποδοκίνητη Singer της γιαγιάς σας που υπάρχει σε μια μεριά παρατημένη. Έτσι ξεκίνησα κι εγώ εξάλλου. Με την ποδοκίνητη Singer της δεκαετίας του 50 που κληρονόμησα από τη μητέρα μου. Και εκεί έκανα και τα πρώτα μου καπιτοναρίσματα (quilting).

Κόστος

Κλείνοντας ας δούμε λίγο το κόστος των εργαλείων, αν αποφασίσετε να αγοράσετε, γιατί αυτή την εποχή είναι το μόνιμο άγχος όλων μας. Έχετε λοιπόν κατά νου ότι στην αγορά ένα μετρίου μεγέθους χάρακας πάτσγουωρκ (ενδεικτικά αναφέρομαι στο μέγεθος 10 επί 45 εκατοστά) στοιχίζει περίπου 18 Ευρώ, οι επιφάνειες κοπής ξεκινούν από 15 Ευρώ και οι κόφτες από 12 Ευρώ. Υπάρχει επίσης ένα σετ για να ξεκινήσει κάποιος, που περιλαμβάνει εκτός από τα τρία παραπάνω, καρφίτσες βελόνες, μολύβια μαρκαρίσματος και είναι περίπου στα 45 Ευρώ.

Από την περιγραφή της χρησιμότητας του κάθε εργαλείου, καταλαβαίνετε ότι μπορείτε να κάνετε και χωρίς αυτά, μετρώντας με μεζούρα και κόβοντας με το ψαλίδι. Και το τονίζω αυτό για να μη σας σταματήσει το κόστος, αν το πάτσγουωρκ σας ελκύει ως τεχνική.